ภาวะโรคอ้วน ปัจจัยเสี่ยงไขมันพอกตับ

ภาวะอ้วน (obesity) คือ ภาวะที่ร่างกายสะสมไขมันเลวมากเกินปกติจนทำให้ร่างกายไม่สามารถเผาผลาญได้ส่งผลให้น้ำหนักตัวเกินมาตรฐาน ที่ส่งผลเสียต่อร่างกายก่อให้เกิดโรคหลายๆ ประเภท เช่น โรคไขมันพอกตับ โรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง ฯลฯ

รู้ได้อย่างไรว่าคุณมีภาวะอ้วนหรือไม่?

วิธีการตรวจดูว่าเป็นโรคอ้วนหรือไม่นั้นมีหลายรูปแบบ แต่วิธีที่ได้รับความนิยมมากที่สุดในปัจจุบัน คือ การวัดจากดัชนีมวลกาย หรือ BMI (Body Mass Index) ที่ช่วยประเมินผลว่ามีภาวะโรคอ้วนหรือไม่ได้อย่างแม่นยำ สำหรับวิธีการประเมินดัชนีมวลกาย คือ

ดัชนีมวลกาย = น้ำหนัก (กิโลกรัม) / [ส่วนสูง (เมตร) ยกกำลังสอง]

เกณฑ์ในการแบ่งดัชนีมวลกายเพื่อประเมินผลภาวะโรคอ้วน

  • ค่าดัชนีมวลกาย < 18.5 = น้ำหนักตัวน้อย หรือผอม
  • ค่าดัชนีมวลกาย 18.5 – 22.9 = ปกติ
  • ค่าดัชนีมวลกาย 23.0 – 24.9 = มีน้ำหนักเกินเริ่มมีความเสี่ยงต่อภาวะโรคอ้วน
  • ค่าดัชนีมวลกาย 25.0 – 29.9 = อ้วนระดับ 1
  • ค่าดัชนีมวลกาย ≥ 30.0 = อ้วนระดับ 2

สาเหตุของโรคอ้วน

สาเหตุของโรคอ้วนมักเกิดจาก 2 ปัจจัย คือ ปัจจัยภายใน และปัจจัยภายนอก แต่ในปัจจุบันสาเหตุของโรคอ้วนมักเกิดจากปัจจัยภายนอก เพราะเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่มีบทบาทต่อการดำรงชีวิตของมนุษย์ ส่งผลให้พฤติกรรมการดำรงชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไปจากในสมัยอดีต ที่กระตุ้นให้มนุษย์มีความเสี่ยงต่อภาวะโรคอ้วนมากยิ่งขึ้น

  • ปัจจัยภายนอก
    • การทานอาหารที่มีไขมันสูง มีน้ำตาลสูง และมีคาร์โบไฮเดรตสูง
    • การไม่ออกกำลังกาย
  • ปัจจัยภายใน
    • พันธุกรรม
    • ความเครียด
    • การเผาผลาญของร่างกาย
    • การทานยารักษาโรค
    • การนอนหลับพักผ่อนน้อย

โภชนาการอาหารที่เหมาะสำหรับ “ภาวะโรคอ้วน”

  • คาร์โบไฮเดรต (Carbohydrate) สำหรับผู้ใหญ่ควรทานวันละในปริมาณร้อยละ 45-60 ของพลังงานทั้งหมดที่ได้รับในแต่ละวัน
  • ไขมัน (Fat) สำหรับผู้ใหญ่ควรทานวันละในปริมาณร้อยละ 20-35 ของพลังงานทั้งหมดที่ได้รับในแต่ละวัน
  • โปรตีน (Protein) สำหรับผู้ใหญ่ควรทานวันละในปริมาณร้อยละ 10-15 ของพลังงานทั้งหมดที่ได้รับในแต่ละวัน
  • ทานผักเป็นประจำทุกวัน และควรทานผักที่เป็นประเภทของพืชหัวในปริมาณน้อย เช่น มันฝรั่ง มันสำปะหลัง เป็นต้น เนื่องจากว่าพืชหัวจะมีคาร์โบไฮเดรตสูง
  • ทานผลไม้เป็นประจำทุกวันประมาณ 400 กรัม และควรทานผลไม้ที่มีรสหวานน้อย เช่น แก้วมังกร แอปเปิลเขียว ฝรั่ง เป็นต้น

อันตรายของโรคอ้วนที่ส่งผลต่อ “ตับ”

ภาวะโรคอ้วนส่งผลเสียต่อร่างกายตามมามากมาย เช่น โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง โรคไขมันในเลือดสูง ฯลฯ สำหรับโรคที่กล่าวมานั้นเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้เกิดโรคไขมันพอกตับที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์ (NAFLD) โรคนี้ในระยะแรกจะไม่แสดงอาการมากนัก แต่ถ้าหากไม่รีบรักษาก็จะส่งผลให้เกิดการอักเสบที่ตับจนเกิดพังผืดและรอยแผลเป็นที่เซลล์ตับ ก่อเกิดโรคตับแข็งและมะเร็งตับในที่สุด

เพื่อสุขภาพที่แข็งแรงปลอดภัยจากโรคภัยต่างๆ เพียงแค่เลือกทานอาหารที่มีประโยชน์ต่อร่างกายในปริมาณที่เหมาะสม ขยันออกกำลังกายเป็นประจำ พร้อมกับตรวจสุขภาพเป็นประจำทุกปี เพียงเท่านี้ทุกคนก็สามารถใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุขทั้งทางกายและทางจิตใจโดยห่างไกลโรค

สอบถาม