ตับ (Liver) เป็นอวัยวะที่มีขนาดใหญ่มากที่สุดในร่างกายและมีความสำคัญมากๆ ต่อร่างกายของมนุษย์ เนื่องจากว่าตับเป็นอวัยวะที่มีหน้าที่สำคัญหลายอย่างในร่างกายของมนุษย์ เช่น
- เป็นแหล่งกำจัดของเสียและสารพิษในร่างกายให้ออกจากร่างกาย
- ทำหน้าที่ย่อยสารอาหารในร่างกาย
- สร้างน้ำดีซึ่งช่วยการย่อยอาหารในลำไส้เล็กให้ดียิ่งขึ้น
- สร้างภูมิคุ้มให้แก่ร่างกาย และช่วยในการกำจัดเชื้อโรคชนิดต่างๆ ออกจากกระแสเลือด
- สร้างโปรตีนที่สำคัญ เช่น อัลบูมิน (Albumin) ที่เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของเลือด ช่วยให้เลือดมีการแข็งตัว
- ฯลฯ
สำหรับหน้าที่ของตับดังที่กล่าวมานั้นจะพบว่าในแต่ละวันตับทำงานหนักเพราะต้องทำหน้าที่หลายอย่างในร่างกาย และอาจจะส่งผลให้ระบบต่างๆ ของร่างกายมีการทำงานผิดปกติไปจากเดิมเมื่อตับได้รับความเสียหาย ดังนั้น เราควรดูแลตับให้ดีมากที่สุดเพื่อให้ตับเสื่อมสภาพช้ามากที่สุด
เพื่อให้สุขภาพของตับดีเราควรดูแลร่างกายและทานอาหารที่มีประโยชน์เพื่อสุขภาพที่ดี แต่ประเทศไทยกลับกลายเป็นประเทศที่มีผู้ดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณมากถึง 7.67 ลิตร/คน/ปี และประชากรไทยที่อายุมากกว่า 15 ปี มีจำนวนมากกว่า 17 ล้านคนที่ดื่มแอลกอฮอล์ และแอลกอฮอล์เราทราบกันดีว่าเมื่อดื่มในปริมาณมากจะส่งผลเสียต่อตับมากที่สุด
ผลกระทบจากการดื่มแอลกอฮอล์ส่งผลเสียต่อตับอย่างไร?
แอลกอฮอล์เป็นเครื่องดื่มที่ส่งผลเสียต่อร่างกาย โดยทุกครั้งที่มีการดื่มแอลกอฮอล์เข้าไปในร่างกายแอลกอฮอล์จะไปกระตุ้นให้มีการสะสมไขมันที่บริเวณตับ แต่ถ้ามีการดื่มในปริมาณที่น้อยและไม่ได้ดื่มเป็นประจำก็ไม่ส่งผลกระทบต่อตับมากนักเนื่องจากว่าตับสามารถกำจัดออกไปได้ แต่ถ้าดื่มในปริมาณมากและดื่มเป็นระยะเวลานานตับไม่สามารถที่จะจำกัดออกไปให้หมดแอลกอฮอล์จึงส่งผลเสียต่อตับ เมื่อระยะเวลาผ่านไปเรื่อยๆ ตับก็จะเกิดการอักเสบแบบเรื้อรัง ส่งผลให้ตับเกิดพังผืดที่เป็นรอบแผลเป็นและมีลักษณะที่แข็งขึ้นมา ถ้าหากไม่รับรักษาก็จะก่อให้เกิดโรคตับแข็ง (Cirrhosis) ที่จะทำให้แผลเป็นที่อยู่บนตับคงอยู่ถาวรไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ส่งผลให้การทำงานของตับมีประสิทธิภาพลดลง จากนั้นจึงส่งผลให้อวัยวะอื่นๆ ได้รับผลกระทบไปด้วย และจะทำให้ส่งผลเกิดภาวะแทรกซ้อนตามมาอีกมากมาย
อาการของโรคตับแข็ง
- รู้สึกเบื่ออาหาร รู้สึกอาเจียน
- มีอาการดีซ่าน (ผิวเหลืองและตาขาว)
- น้ำหนักลดลงอย่างรวดเร็ว
- คันตามผิวหนัง
- มีอุณหภูมิร่างกายสูง
- ช่องท้องมีการบวม
- มีเลือดปนอยู่ในอาเจียนและอุจจาระ
วิธีการดูแลตนเองเมื่อป่วยเป็นโรคตับแข็งจากการดื่มแอลกอฮอล์
โรคตับแข็งเป็นโรคที่ป่วยแล้วไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ ผู้ป่วยทุกคนต้องปฏิบัติตามที่แพทย์กล่าวและทานยารักษาตามอาการ เพื่อป้องกันไม่ให้โรคตับแข็งกลายเป็นโรคมะเร็งตับที่จะส่งผลให้ผู้ป่วยมีความเสี่ยงในการเสียชีวิตที่เร็วมากยิ่งขึ้น สำหรับวิธีดูแลตัวเองง่ายๆ สำหรับผู้ป่วยโรคตับแข็งมีดังนี้
- เลิกดื่มแอลกอฮอล์ไปตลอดชีวิต
- การปลูกถ่ายตับ โดยผู้ป่วยบางคนอาจจะมีอาการของโรคตับแข็งที่รุนแรงที่ไม่บรรเทาความรุนแรงได้ด้วยยา การปลูกถ่ายตับถือว่าเป็นวิธีในการรักษาที่ดีที่สุดและเห็นผลมากที่สุด
- ทานผักและผลไม้ เพื่อให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่มีประโยชน์และช่วยให้ร่างกายไม่ต้องทำงานหนักจากการย่อยสารอาหารอีกด้วย
โรคตับแข็งเป็นโรคอันตรายถึงชีวิต เมื่อป่วยแล้วไม่มียาชนิดไหนรักษาตับให้กลับมาเป็นสภาพเดิม แต่ผู้ป่วยโรคตับแข็งสามารถดูแลตัวเองให้แข็งแรงและใช้ชีวิตอย่างคนปกติได้ เพียงแค่พบแพทย์เป็นประจำและหลีกเลี่ยงพฤติกรรมที่จะกระตุ้นความรุนแรงของโรค
